Điều cần chú ý khi trẻ sơ sinh bị viêm phổi

Cách chăm sóc trẻ sơ sinh bị viêm phổi giúp trẻ mau hồi phục

Viêm phổi là tình trạng phổi bị tổn thương do sự tấn công của vi khuẩn, virus, ký sinh trùng…..Chúng sinh sôi, nảy nở và tạo nên những ổ nhiễm khuẩn trong phổi. Khi trẻ sơ sinh bị viêm phổi mà không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc trẻ sơ sinh bị viêm phổi, giúp trẻ mau hồi phục và tránh những biến chứng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ sau này.

Nguyên nhân khiến trẻ bị viêm phỏi trong mùa hè

Do thói quen trong ăn uống và vệ sinh trong mùa hè. Thời tiết nóng nực trong mùa hè khiến cho các đồ ăn lạnh được sử dụng nhiều hơn. Điển hình cho các đồ ăn lạnh đó là nước đá, kem, trái cây trong tủ lạnh mà những đồ ăn này cực kỳ hấp dẫn với trẻ nhỏ. Nếu cho trẻ dùng nhiều và liên tục dễ gây viêm họng, và việc điều trị không tốt có thể dẫn tới viêm đường hô hấp nặng hơn và cuối cùng dẫn tới viêm phổi.

Bên cạnh đó, mùa hè trẻ ra nhiều mồ hôi hơn, nếu không chú ý ăn mặc cho trẻ việc lưu giữ mồ hôi trên quần áo có thể khiến trẻ bị nhiễm lạnh. Trong các trường hợp khác, nếu trẻ đang nhiều mồ hôi mà đi tắm ngay dễ gây cảm lạnh và dẫn tới viêm phổi.

Vào những ngày nóng bức, nhiệt độ trong phòng cao, không khí nóng bức cũng là khi nhiều gia đình sử dụng tới mức tối đa điều hòa nhiệt độ cả ngày lẫn đêm. Không ai phủ nhận được sự dễ chịu do điều hòa nhiệt độ mang lại, nhưng chính sự lạm dụng đó cũng đã dẫn tới những tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ em. Đó là vì sự chênh lệch nhiệt độ giữa phòng lạnh và ngoài trời quá lớn khiến trẻ em khó thích nghi, hơn nữa, việc ngồi trong phòng điều hòa quá lâu khiến da trẻ bị khô, họng khô khiến trẻ dễ bị viêm đường hô hấp trên. Nếu không được chăm sóc tốt cũng có thể làm trẻ bị viêm phổi vì biến chứng.

Mùa hè cũng là mùa gắn liền với những chuyến đi du lịch biển, trẻ em thường được cha mẹ cho đi cùng. Trong khi người lớn thỏa sức ngâm mình trong biển nước sảng khoái thì trẻ nhỏ đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi lai phải đối diện với nguy cơ lớn bị bệnh đường hô hấp. Nắng gió trên những bãi biến là điều kiện không mấy thích hợp nếu trẻ đi chơi nhiều giờ. Thời gian ăn uống ngủ nghỉ của trẻ cũng bị thay đổi trong những ngày nghỉ. Từ những yếu tố trên khiến trẻ bị viêm họng, sốt nóng, ho, chảy nước mũi và có thể dẫn tới viêm phổi. Chính vì vậy khi cho trẻ đi nghỉ cùng, các bậc cha mẹ nên chú ý đến những yếu tố bất lợi cho sức khỏe của trẻ.

Không thể nói rằng, cứ mùa hè thì trẻ bị viêm phổi nhưng nếu không biết cách chăm sóc hợp lý trẻ rất dễ có nguy cơ bị viêm phổi trong mùa hè.  Hãy cảnh giác nếu trẻ có biểu hiện sốt nhẹ hoặc sốt cao liên tục, đau họng,  ho húng hắng, chảy nước mắt, mũi, khò khè, ăn kém, bỏ bú, quấy khóc…. Nếu không được phát hiện sớm và hỗ trợ điều trị kịp thời thì bệnh sẽ diễn biến nặng hơn, trẻ sốt cao, li bì, ho tăng lên, có đờm, xuất hiện khó thở, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, bỏ bú hoặc bú kém, tím môi, tím đầu chi. Ngoài ra có thể bị tiêu chảy, nôn, đau bụng. Nghe phổi có nhiều ran ẩm nhỏ hạt. Có thể có rối loạn tuần hoàn như sốc, trụy tim mạch… Nếu tình trạng này kéo dài sẽ gây thiếu ôxy não, trẻ sẽ li bì hoặc kích thích, co giật.

Đối với các trẻ lớn thì việc nhận biết viêm phổi có thể dễ dàng hơn vì trẻ đã biết kể tình trạng sức khỏe cho cha mẹ và thầy thuốc, còn ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi chỉ là quấy khóc, khó chịu nên dễ nhầm lẫn với tình trạng mọc răng, hay thói quen nhõng nhẽo của trẻ. Vì thế khi thấy trẻ có những dấu hiệu của viêm họng, ho, sổ mũi, quấy khóc, kém vui chơi phải cần chú ý chăm sóc trẻ tốt hơn, nếu các dấu hiệu bệnh qua một ngày mà không thuyên giảm cần phải đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế, tránh những diễn biến nặng của bệnh.

Những trẻ có nguy có mắc viêm phổi cao:

Trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, đặc biệt là trẻ sơ sinh (28 ngày đầu sau sinh)Trẻ đẻ non, nhẹ cân
Trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ
Trẻ mắc các bệnh tim bẩm sinh, dị dạng đường hô hấp, suy giảm miễn dịch bẩm sinh
Điều kiện nuôi dưỡng không tốt, trẻ tiếp xúc với khói bụi, ô nhiễm môi trường.
Có cơ địa dị ứng, mẫn cảm

Cách nhận biết trẻ viêm phổi

Việc phát hiện sớm và điều trị viêm phổi sớm sẽ giúp giảm tỷ lệ tử vong do viêm phổi ở trẻ nhỏ. Những dấu hiệu để mẹ hoặc người chăm sóc có thể nghi ngờ trẻ bị viêm phổi.

Khi trẻ các dấu hiệu viêm long đường hô hấp trên với biểu hiện ho và chảy nước mũi, thở khò khè.

Ho, ban đầu trẻ có thể ho ít, sau tăng lên, có đờm và kèm theo sốt vừa đến sốt cao, có thể hạ nhiệt độ.
Chảy nước mũi từ ít đến nhiều
Thở khò khè hoặc thở rít
Trẻ mệt mỏi, quấy khóc có thể bỏ ăn, bỏ bú.
Các biểu hiện của viêm long đường hô hấp trên
Khi có những biểu hiện dưới đây, mẹ cần nghĩ đến viêm phổi

Thở nhanh
Thở nhanh là dấu hiệu đầu tiên cần nghĩ đến viêm phổi ở trẻ nhỏ, mẹ sẽ đếm nhịp thở của trẻ bằng cách để trẻ nằm yên, không hoạt động gắng sức, đếm nhịp di động của lồng ngực hoặc bụng trong trọn vẹn 1 phút.

Trẻ được coi là thở nhanh nếu thở:

Trên 60 lần/phút (dưới 2 tháng tuổi)
Trên 50 lần/phút (2 tháng – 1 tuổi)
Trên 40 lần/phút (trên 1 tuổi).
Rút lõm lồng ngực
Rút lõm lồng ngực đây là biểu hiện chứng tỏ trẻ có thở gắng sức, ngoài ra một số trẻ còn có biểu hiện thở cánh mũi phập phồng, thở rên, sùi bọt cua ở trẻ sơ sinh, co kéo cơ liên sườn (phần mềm giữa các xương sườn lõm vào khi trẻ hít vào).
Rút lõm lồng ngực ở trẻ bị viêm phổi.
Tím tái
Tím tái: Đây là dấu hiệu nặng khi trẻ bị thiếu oxy, trẻ có thể tím quanh môi, đầu chi hay vân tím toàn thân

Chăm sóc trẻ viêm phổi

Việc lựa chọn thuốc điều trị cho trẻ bị viêm phổi tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và do bác sĩ quyết định. Cha mẹ tuyệt đối không được tự ý mua thuốc kháng sinh, thuốc giảm ho điều trị cho con tại nhà. Thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng trong trường hợp trẻ bị viêm phổi do virus. Ho là phản xạ tốt để tống xuất chất đờm ra khỏi đường thở, làm thông thoáng đường thở nên không được cho trẻ uống thuốc giảm ho khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Ho là phản xạ tốt để tống xuất đờm ra khỏi đường thở.

Một số cách chăm sóc hiệu quả mà cha mẹ có thể làm giúp trẻ sơ sinh nhanh khỏi bệnh như sau:

Hạ sốt cho trẻ
Chườm ấm tích cực (nhiệt độ nước chườm được xác định bằng cách nhúng cùi chỏ của người lớn vào chậu nước, thấy ấm là được).
Nếu trẻ bị sốt trên 38,5 độ C, cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.
Vỗ lồng ngực và giúp trẻ bài tiết đờm hiệu quả
.Nên thực hiện vỗ lưng khi dạ dày rỗng, tốt nhất là trước bữa ăn hoặc sớm nhất là 1 giờ sau khi ăn để tránh gây nôn. Cha mẹ có thể tiến hành vỗ lồng ngực nhiều lần trong ngày. Chú ý hút đờm dãi khỏi mũi họng của trẻ trước và sau khi vỗ rung lồng ngực. Cởi bỏ quần áo bó chẽn khỏi người trẻ rồi đặt trẻ ở tư thế thích hợp, cha mẹ cần tháo bỏ nhẫn, đồng hồ và vòng đeo tay rồi thực hiện lần lượt các bước sau:

Bạn phủ một tấm vải mỏng lên người trẻ (nếu trẻ cởi trần), tránh vỗ trực tiếp vào da.
Gập bàn tay của bạn ở chỗ cổ tay rồi khum bàn tay lại. Giữ cho ngón cái ép vào ngón trỏ. Khi vỗ vào lồng ngực, bạn sẽ nghe thấy âm thanh rỗng bồm bộp do khí kẹt giữa lòng bàn tay khum lại và lồng ngực gây ra. Nếu âm thanh phát ra bèn bẹt, giống như khi vỗ tay, thì bạn cần kiểm tra lại vì có thể bàn tay bạn cong chưa đủ. Vỗ đúng cách không hề gây đau.
Tư thế bàn tay đúng khi vỗ lồng ngực cho trẻ

Khi vỗ lồng ngực, bạn chỉ cần di chuyển cổ tay chứ không phải di chuyển cánh tay và vai. Vỗ lần lượt bên phải rồi sang bên trái. Cần chú ý không vỗ vào vùng dạ dày, xương ức hay xương sống.
Tiếp tục vỗ dứt khoát và đều đặn, nhưng không được quá mạnh, khoảng 3-5 phút ở mỗi khu vực.
Vệ sinh và chế độ ăn cho trẻ
Nên dùng khăn giấy mềm lau sạch nước mũi, nước dãi rồi vứt bỏ khăn ngay sau khi sử dụng. Nếu dùng khăn xô thì phải thật đặc biệt chú ý giữ gìn vệ sinh khăn. Việc dùng đi dùng lại khăn xô đã bị nhiễm bẩn và không được giặt sạch sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn, virus bám trên khăn quay trở lại cơ thể trẻ.
Nên vệ sinh nhà cửa, đồ chơi, đồ dùng của trẻ. Người chăm sóc trẻ cần phải rửa tay sạch sẽ khi chăm sóc và chuẩn bị đồ ăn cho trẻ.
Cho trẻ ăn thức ăn giàu dinh dưỡng, lỏng, mềm, dễ tiêu, dễ nuốt.
Cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia thành nhiều bữa trong ngày và số lượng mỗi bữa ít hơn bình thường, không nên ép trẻ ăn hết phần thức ăn mà bạn đã chuẩn bị.
Có thể dùng quất hấp mật ong, hoa hồng hấp đường, gừng, chanh cho trẻ uống để giảm ho.

165 views